Một số câu hỏi thường gặp về PO4 trong bể cá nước mặn và cách xử lý

Kiến thức chung về PO₄ trong bể cá nước mặn

PO₄ là gì? PO₄ đến từ đâu?

Photpho là một nguyên tố thiết yếu cần thiết cho tất cả các loài sinh vật biển. Nó là một “khối xây dựng” cho năng lượng tế bào và nó là một thành phần của các kích thích tố và enzym thiết yếu.

Cá và động vật không xương sống tiêu thụ các loại thức ăn như sinh vật phù du, tảo và thức ăn nhiều thịt giàu photpho. Những thực phẩm này là nguồn PO₄ (photphat) hữu cơ sau đó được phân hủy trong ruột để sinh vật hấp thụ. PO₄ dư thừa sau đó được bài tiết dưới dạng chất thải dưới dạng PO₄ vô cơ mà bạn sẽ thử nghiệm trong bể cá của mình.

Bất kỳ chất hữu cơ nào cũng có thể phân hủy và giải phóng PO₄ vào bể cá của bạn. Chất thải của cá, chất nhờn san hô, thức ăn thừa, mảnh vụn và tế bào tảo chết đều là những nguồn photpho tự nhiên và phổ biến trong bể cá của bạn.

Ngay cả nước máy của bạn cũng là một nguồn PO₄ tiềm năng khác. Các khoáng chất dưới lòng đất thấm PO₄ vào hầu hết các nguồn cung cấp nước. Các nhà máy xử lý nước thường bổ sung PO₄ để bảo vệ đường ống chống lại sự ăn mòn.

Đây là một trong những lý do chính mà chúng tôi thực sự nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ thống nước RO tại nhà. Chúng loại bỏ các tạp chất có hại, bao gồm cả PO₄, vì vậy bạn có thể chắc chắn rằng nước nguồn của bạn sạch sẽ và không có chất gây ô nhiễm. Cũng giống như NO₃, PO₄ sẽ tích tụ trong nước bể cá nếu không được kiểm soát.

Vậy PO₄ có tác dụng gì trong bể cá nước mặn?

PO₄ không độc và nó sẽ không gây hại trực tiếp cho bất cứ thứ gì trong bể của bạn. Các nghiên cứu khoa học về đá ngầm và san hô tiết lộ một số sự thật thú vị về PO₄. Đây là những gì chúng ta biết cho đến nay. PO₄ là một trong 17 nguyên tố thiết yếu mà tảo cần để phát triển. Suy nghĩ chung trong bể cá là PO₄ thúc đẩy sự phát triển của tảo gây phiền toái. Hết lần này đến lần khác, chúng ta đã chứng kiến ​​các vấn đề phiền toái của tảo được giải quyết bằng cách đơn giản là giảm lượng PO₄ đến mức hạn chế sự phát triển của tảo. Mặt khác, có những tài liệu đã ghi nhận về các bể san hô phát triển mạnh luôn kiểm tra với mức PO₄ cao hơn mức khuyến nghị. Lý do có thể ở đây là trong các bể san hô này, PO₄ không phải là yếu tố hạn chế sự phát triển của tảo. Thay vào đó, tảo đang bị hạn chế do thiếu một số yếu tố cần thiết khác.

Ảnh hưởng của PO₄ đến sự phát triển của san hô cũng là một điều quan trọng cần hiểu khi nuôi một bể san hô. Khoa học cho rằng PO₄ không trực tiếp gây độc cho san hô. Tuy nhiên, khi PO₄ được giữ ở nồng độ cao hơn, nó có thể có một số tác động tiêu cực đến san hô. Zooxanthellae cộng sinh trong san hô được kích thích bởi phốt phát, cung cấp nhiều năng lượng hơn cho sự phát triển của mô. Nếu phốt phát cao trong thời gian dài, các động vật Zooxanthellae có thể sinh sôi nảy nở quá mức và khiến san hô có màu nâu.

Vì vậy, câu hỏi trở thành mứcPO₄ lý tưởng cho một bể san hô là bao nhiêu?  Theo khuyến nghị chung, chỉ số PO₄ là:

• Đối với các dòng san hô SPS (Small Polyp Stony): PO₄=0.03-0.04ppm

• Đối với các dòng san hô LPS (Large Polyp Stony), SOFT (san hô mềm): PO₄=0.03-0.09ppm

Cách đo nồng độ PO₄ trong bể cá

Cách thuận tiện nhất để theo dõi PO₄ là sử dụng bổ kiểm tra nước tại nhà . Cách thuận tiện nhất để theo dõi lượng PO₄ là sử dụng bộ kiểm tra hồ cá để đo mức PO₄ vô cơ trong nước bể. Không phải tất cả các bộ thử nghiệm đều được tạo ra như nhau, vì vậy hãy đảm bảo kiểm tra phạm vi, độ phân giải và độ chính xác của bộ thử PO₄ bạn chọn. Điều này sẽ đảm bảo rằng bộ thử nghiệm có thể cung cấp cho bạn các kết quả mà bạn đang tìm kiếm. Máy kiểm tra PO₄ mới của Hanna Instruments cũng đang trở thành lựa chọn khá phổ biến hiện nay.

MÁY ĐO NỒNG ĐỘ PHOTPHAT HANNA CHECKER HI774 – HANNA INSTRUCMENTS

Các sản phẩm testkit tham khảo thêm:

húng tôi khuyên bạn nên kiểm tra PO₄ mỗi 1-2 tuần hoặc giữa các lần thay nước để theo dõi mức độ dinh dưỡng. Kiểm tra NO₃ và PO₄ đồng thời để đảm bảo cả hai đều được duy trì. 

Các phương pháp kiểm soát PO₄ trong bể cá

Để kiểm soát PO₄ trong bể san hô của bạn, người chơi có nhiều phương pháp hiệu quả và đôi khi cần kết hợp nhiều kỹ thuật để có hiệu quả. Nói chung, chúng ta sẽ không thể chỉ dựa vào việc thay nước, vì vậy cần phải thực hiện các bước bổ sung để nhắm mục tiêu cụ thể vào phân lân.

Đầu tiên và quan trọng nhất, thói quen cho ăn tốt và lượng nạp sinh học của bạn là rất quan trọng. Cho ăn quá nhiều là nguyên nhân số 1 gây ra các vấn đề về PO₄ và nếu bể của bạn có nhiều cá hơn bộ lọc của bạn có thể xử lý, NO₃ & PO₄ sẽ nhanh chóng trở thành vấn đề.

Trong hầu hết các bể, PO₄ được thêm vào với tốc độ nhanh hơn nhiều so với lịch thay nước thường xuyên có thể loại bỏ hiệu quả. Ngay cả khi thay nước 20% hàng tuần cũng không đủ để giữ lượng PO₄ dưới 0,05 ppm đối với phần lớn các bể san hô có chứa cá. Đơn giản là cá cần quá nhiều thức ăn để phát triển mạnh, vì vậy các phương pháp kiểm soát PO₄ thay thế phải được sử dụng.

Protein Skimmer

Sử dụng máy tách protein tốt sẽ loại bỏ các chất hữu cơ, trước khi chúng có thể giải phóng PO₄ vào nước. Một skimmer hiệu quả sẽ loại bỏ các chất hữu cơ hòa tan và dạng hạt, cải thiện chất lượng nước và hạn chế NO₃ & PO₄.

Máy lọc nước và tảo

Lò phản ứng / lọc tảo hoặc bể chứa tảo vĩ mô cũng là những lựa chọn tuyệt vời để kiểm soát PO₄.

Reugium với macroalgae sẽ loại bỏ NO₃ & PO₄ và các chất dinh dưỡng khác thông qua tảo macroalgae đang phát triển nhanh. Chaetomorpha là loài tảo vĩ mô phổ biến nhất và an toàn nhất nhưng Caulerpa và Gracilaria cũng là những lựa chọn rất phổ biến. 

Máy lọc tảo hoạt động trên một chất chính tương tự nhưng thay vì tảo vĩ mô. Nước trong bể chứa nước chảy qua một màn hình chiếu sáng để giữ tảo cỏ và cũng giống như một bể lọc có tảo vĩ mô, việc thu hoạch tảo cỏ từ máy lọc của bạn là rất quan trọng. Điều này về mặt vật lý loại bỏ các PO₄ được hấp thụ và giữ cho tảo phát triển mạnh mẽ.

Biopellet + GFO (Granular Ferric Oxide)

Cặp đôi thần thánh này đã và đang được ưa chuộng vì dễ sử dụng, kiểm soát tăng, giảm độc lập, NO₃ & PO₄ riêng. Trên lý thuyết biopellet được các hãng cho là khử NO₃ & PO₄, nhưng thực tế nó chỉ làm tốt việc khử NO₃, nên cần phải bổ sung vật liệu GFO. Nhược điểm của phương pháp này là tốn kém chi phí hằng tháng.

(Lưu ý: mọi người chơi thường mắc lỗi về cách sử dụng 2 loại vật liệu này, chúng có cách sử dụng khác nhau. Do hạt biopellet cần dòng chảy mạnh và bào mòn vật liệu. Định kỳ, khi tổng dung tích vật liệu <90%, thì phải châm thêm để duy trì đủ dung tích theo hướng dẫn sử dụng (không thay). Đối với GFO thì thay toàn bộ vật liệu khi P bắt đầu tăng cao)

Định lượng Cacbon & BioPellets

Trong các tình huống mà cả nitrat và photphat tăng cao đều là một vấn đề, bạn có thể cân nhắc sử dụng thứ gì đó được thiết kế để nhắm mục tiêu cả hai. Chất bổ sung quản lý tảo NO₃ : PO₄-X của Redsea hoạt động bằng cách kích thích vi khuẩn tiêu thụ NO₃ & PO₄. Sau đó, vi khuẩn được đóng gói với NO₃ & PO₄, được loại bỏ khỏi nước thông qua quá trình tách protein.

Biopellet hoạt động theo cách tương tự nhưng thay vì chất lỏng để cung cấp năng lượng cho hoạt động của vi khuẩn. Sau khi thành lập, vi khuẩn phát triển và tiêu thụ những viên này, đồng thời hấp thụ nitrat và một số phốt phát cùng với nó. Sau đó, sinh khối của vi khuẩn giàu chất dinh dưỡng sẽ được loại bỏ khỏi bể của bạn thông qua quá trình tách protein. Có thể tham khảo đến sản phẩm vật liệu khử NO₃ & PO₄ đến từ thương hiệu Continuum để thấy rõ hiệu quả:

VẬT LIỆU KHỬ NO3-PO4 REEF BIO PELLET FUEL 200ML – CONTINUUM AQUATICS

Việc lựa chọn các phương pháp kiểm soát phốt phát phù hợp nên nhắm cụ thể vào nhu cầu của bể của bạn. Ưu tiên đầu tiên của mọi người là hạn chế đầu vào của photphat ngay từ đầu. Mua một thiết bị RO / DI và chỉ sử dụng nước không có phốt phát để nạp và thay nước. Không cho ăn quá nhiều vào bể và nhớ tắt máy bơm khi cho ăn. Sử dụng máy tách đạm chất lượng mọi lúc để loại bỏ các chất hữu cơ trước khi chúng phân hủy thành phốt phát. Nếu bạn có không gian, hãy thêm một bộ lọc tự nhiên như máy lọc nước hoặc tảo cỏ.

Chaeto

Đây cũng là phương pháp khá tiết kiệm chi phí hằng tháng. Chaeto là thực vật nên cần hấp thu CO₂ để phát triển. Vì vậy, nó giúp cải thiện oxy, tăng chút ít pH. Muốn đạt hiệu quả cao nhất phải nuôi Chaeto trong lò chuyên dụng. Nó sẽ phát huy tối đa dòng chảy, ánh sáng. Qua đó, Chaeto sẽ phát triển tốt, hấp thu cả NO₃ & PO₄. Định kỳ, phải thu hoạch, chừa khoảng trống để nó phát triển. Phương pháp này cần chút thời gian ban đầu để Chaeto ổn định và phát triển. Nhược điểm của nó cũng là tỷ lệ NO₃ & PO₄ như trên.

Lời kết

Khi bề mặt bể và đá của bạn sạch và không có tảo, mức phốt phát của bạn có thể là an toàn và chỉ nên được theo dõi cùng với tất cả các thông số nước chính khác của bạn. Nếu bạn bắt đầu thấy tảo phiền toái phát triển trong bể của mình hoặc nhận thấy san hô của bạn trông không đẹp nhất, hãy bắt đầu kiểm tra nồng độ phốt phát thường xuyên hơn. Nếu bạn nhận thấy mức tăng hoặc cao trên 0,05 ppm, thì bạn nên bắt đầu làm việc để loại bỏ phốt phát và thiết lập một hệ thống để duy trì nó ở mức thấp hơn.